ORDINARY TIME: ODD YEARS
WEEK 21
SUNDAY
Ephesians 4:17-24τοῦτο οὖν λέγω καὶ μαρτύρομαι ἐν κυρίῳ,
μηκέτι ὑμᾶς περιπατεῖν καθὼς καὶ τὰ ἔθνη περιπατεῖ ἐν ματαιότητι τοῦ νοὸς αὐτῶν,
ἐσκοτωμένοι τῇ διανοίᾳ ὄντες,
ἀπηλλοτριωμένοι τῆς ζωῆς τοῦ θεοῦ,
διὰ τὴν ἄγνοιαν τὴν οὖσαν ἐν αὐτοῖς,
διὰ τὴν πώρωσιν τῆς καρδίας αὐτῶν,
οἵτινες ἀπηλγηκότες ἑαυτοὺς παρέδωκαν τῇ ἀσελγείᾳ
εἰς ἐργασίαν ἀκαθαρσίας πάσης ἐν πλεονεξίᾳ.
ὑμεῖς δὲ οὐχ οὕτως ἐμάθετε τὸν Χριστόν,
εἴ γε αὐτὸν ἠκούσατε καὶ ἐν αὐτῷ ἐδιδάχθητε, καθώς ἐστιν ἀλήθεια ἐν τῷ Ἰησοῦ,
ἀποθέσθαι ὑμᾶς κατὰ τὴν προτέραν ἀναστροφὴν
τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον τὸν φθειρόμενον κατὰ τὰς ἐπιθυμίας τῆς ἀπάτης,
ἀνανεοῦσθαι δὲ τῷ πνεύματι τοῦ νοὸς ὑμῶν,
καὶ ἐνδύσασθαι τὸν καινὸν ἄνθρωπον τὸν κατὰ θεὸν
κτισθέντα ἐν δικαιοσύνῃ καὶ ὁσιότητι τῆς ἀληθείας.Maximus of Turin, Sermon 59, 2-4 (: CCL 23, 236-238)
Legimus in scripturis quod totius generis humani salus redempta sit sanguine saluatoris, sicut ait apostolus petrus: non enim redempti estis corruptibilibus auro uel argento sed praetioso sanguine agni incontaminati et inmaculati iesu christi. Igitur si praetium uitae nostrae sanguis est domini, uide ergo quia illa non tam redempta sit agri terrena fragilitas quam totius mundi incolumitas sempiterna; ait enim euangelista: non enim uenit christus, ut iudicet mundum, sed ut saluetur mundus per ipsum...
Sed fortasse perquiras a me, si ager mundus est, quisnam sit figulus qui mundi possit habere dominatum. Nisi fallor, ipse est figulus qui uascula corporis nostri fecit e limo, de quo dicit scriptura: et fecit deus hominem de limo terrae. Ipse est figulus qui carnium nostrarum caenosum lutum uapore sui spiritus animauit, et materiem fluidam atque terrenam ignito calore decoxit. Ipse, inquam, est figulus qui nos per manus suas formauit ad uitam, per christum suum reformauit ad gloriam, sicut ait apostolus: ad eandem imaginem reformamur de gloria ad gloriam; scilicet ut qui a priore factura propriis uitiis conruimus, in secunda natiuitate figuli huius misericordia reparemur; hoc est qui per adae transgressionem morte concidimus, per saluatoris gratiam denuo resurgamus...
Istius itaque figuli ager christi sanguine emptus est peregrinis; peregrinis, inquam, qui erant sine domo sine patria et toto orbe exules iactabantur, requies christi sanguine prouidetur, ut quibus non est in mundo possessio, his in christo sit sepultura. Istos autem peregrinos quos esse dicimus nisi deuotissimos christianos, qui renuntiantes saeculo et nihil possidentes in mundo in christi sanguine requiescunt? christianus enim qui mundum non possidet, hic totum possidet saluatorem.
Ideo autem peregrinis christi sepultura promittitur, ut qui se a carnalibus uitiis tamquam peregrinum et alienum custodierit, is christi requiem mereatur. Sepultura enim christi quid est aliud nisi requies christiani? nos ergo peregrini in hoc mundo sumus, et tamquam hospites in hac luce uersamur, sicut ait apostolus dicens: etenim dum sumus in hoc corpore, peregrinamur a domino. Peregrini, inquam, sumus et nobis saluatoris sanguinis praetio empta est sepultura. Consepulti enim sumus, sicut ait apostolus, cum illo per baptismum in morte. Baptismum igitur christi nobis est sepultura, in quo peccatis morimur criminibus sepelimur et ueteris hominis conscientia resoluta in alteram natiuitatem rediuiua infantia reparamur.
Baptismum, inquam, saluatoris nobis est sepultura, quia et ibi perdimus ante quod uiximus et ibi denuo accipimus ut uiuamus. Magna igitur sepulturae huius est gratia, in qua nobis et utilis mors infertur et uita utilior condonatur; magna, inquam, huius gratia sepulturae, quae et purificat peccatorem et uiuificat morientem.
GOSPELS FOR THE THREE CYCLES
*A* , *B* , *C*
Te Deum [English]
Prayer
MONDAY
Ephesians 4:25—5:2διὸ ἀποθέμενοι τὸ ψεῦδος λαλεῖτε ἀλήθειαν ἕκαστος μετὰ τοῦ πλησίον αὐτοῦ,
ὅτι ἐσμὲν ἀλλήλων μέλη.
ὀργίζεσθε καὶ μὴ ἁμαρτάνετε: ὁ ἥλιος μὴ ἐπιδυέτω ἐπὶ τῷ παροργισμῷ ὑμῶν,
μηδὲ δίδοτε τόπον τῷ διαβόλῳ.
ὁ κλέπτων μηκέτι κλεπτέτω,
μᾶλλον δὲ κοπιάτω ἐργαζόμενος ταῖς ἰδίαις χερσὶν τὸ ἀγαθόν,
ἵνα ἔχῃ μεταδιδόναι τῷ χρείαν ἔχοντι.
πᾶς λόγος σαπρὸς ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν μὴ ἐκπορευέσθω,
ἀλλὰ εἴ τις ἀγαθὸς πρὸς οἰκοδομὴν τῆς χρείας,
ἵνα δῷ χάριν τοῖς ἀκούουσιν.
καὶ μὴ λυπεῖτε τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον τοῦ θεοῦ,
ἐν ᾧ ἐσφραγίσθητε εἰς ἡμέραν ἀπολυτρώσεως.
πᾶσα πικρία καὶ θυμὸς καὶ ὀργὴ καὶ κραυγὴ καὶ βλασφημία ἀρθήτω ἀφ' ὑμῶν σὺν πάσῃ κακίᾳ.
γίνεσθε δὲ εἰς ἀλλήλους χρηστοί, εὔσπλαγχνοι,
χαριζόμενοι ἑαυτοῖς καθὼς καὶ ὁ θεὸς ἐν Χριστῷ ἐχαρίσατο ὑμῖν.
5
γίνεσθε οὖν μιμηταὶ τοῦ θεοῦ, ὡς τέκνα ἀγαπητά,
καὶ περιπατεῖτε ἐν ἀγάπῃ,
καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἠγάπησεν ἡμᾶς
καὶ παρέδωκεν ἑαυτὸν ὑπὲρ ἡμῶν προσφορὰν καὶ θυσίαν τῷ θεῷ εἰς ὀσμὴν εὐωδίας.Oglerius/Ogierus of Lucedio, Sermon 5, 5 (PL 184, 901-902)
Nos ergo, fratres, qui a Christo Christiani vocamur et sumus, spretis omnibus terrenis transitoriis atque caducis cum totis amatoribus caecis, illi soli adhaerere cupientes, in fraterna charitate fundemur, ut illius mereamur vocari et esse discipuli, qui Apostolis suis, et nobis per ipsos mandavit dicens: In hoc cognoscent omnes quia mei estis discipuli, si dilectionem habueritis ad invicem.
In hoc enim discernuntur filii lucis a filiis tenebrarum, discipuli Christi a discipulis diaboli, si gremium charitatis invicem et ad omnes extendunt. Extra sinum amoris nullum valet relinquere charitas. Omnia complectitur, et continet universa, atque se erogat cunctis communem.
Charitas est affectio mentis brachiis amoris Christum astringens. Charitas amor coelum terramque complectens: charitas invincibilis amor, qui nunquam minis vel suppliciis cedere novit. Charitas indissolubile vinculum amoris et pacis: charitas est contemptus mundi et amor Dei: charitas, regina virtutum, ad nullius vitii pavet occursum, dotata sanguinis Christi sensu, in fronte vexillum bajulans crucis, cunctos adversarios in fugam convertit; nec est qui possit resistere viribus ejus...
Haec amica Regis aeterni; non timet intrare ad eum confidenter... Si inter nos, fratres, dominabitur haec regina virtutum, profecto cognoscent omnes pusilli et magni quod vere erimus discipuli Domini. Qui non habet charitatem, jam non est ejus qui dedit mandatum charitatis. Charitas est dilectio Dei et proximi: et qui non diligit proximum, superest ut non diligat Deum; et qui non diligit, odit. Ergo qui odit fratrem suum, odit charitatis auctorem.
Nos ergo, fratres, quos amor Christi congregavit in unum, ex toto corde et ex tota mente diligamus Dominum Christum, et proximum nostrum tanquam nos ipsos; et pro illius amore non solum amicos, sed etiam inimicos non tantum non odientes, sed etiam diligentes. Haec est schola Christi, haec est doctrina Spiritus sancti. Si quis de hac schola exierit, et in hac doctrina non perseveraverit; mihi credite, fratres, in aeternum peribit. Discipulis autem Christi, amatoribus charitatis, dabitur ipsa multitudo dulcedinis, divitiae aeternae beatitudinis, gaudia aeternae felicitatis, quae gaudia ipse nobis largiri dignetur, qui in Trinitate perfecta regnat et vivit Deus benedictus per omnia saecula saeculorum. Amen.
TUESDAY
Ephesians 5:3-20πορνεία δὲ καὶ ἀκαθαρσία πᾶσα ἢ πλεονεξία μηδὲ ὀνομαζέσθω ἐν ὑμῖν,
καθὼς πρέπει ἁγίοις,
καὶ αἰσχρότης καὶ μωρολογία ἢ εὐτραπελία, ἃ οὐκ ἀνῆκεν, ἀλλὰ μᾶλλον εὐχαριστία.
τοῦτο γὰρ ἴστε γινώσκοντες ὅτι πᾶς πόρνος ἢ ἀκάθαρτος ἢ πλεονέκτης, ὅ ἐστιν εἰδωλολάτρης,
οὐκ ἔχει κληρονομίαν ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Χριστοῦ καὶ θεοῦ.
μηδεὶς ὑμᾶς ἀπατάτω κενοῖς λόγοις,
διὰ ταῦτα γὰρ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας.
μὴ οὖν γίνεσθε συμμέτοχοι αὐτῶν:
ἦτε γάρ ποτε σκότος, νῦν δὲ φῶς ἐν κυρίῳ:
ὡς τέκνα φωτὸς περιπατεῖτε―
ὁ γὰρ καρπὸς τοῦ φωτὸς ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καὶ δικαιοσύνῃ καὶ ἀληθείᾳ―
δοκιμάζοντες τί ἐστιν εὐάρεστον τῷ κυρίῳ:
καὶ μὴ συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε,
τὰ γὰρ κρυφῇ γινόμενα ὑπ' αὐτῶν αἰσχρόν ἐστιν καὶ λέγειν:
τὰ δὲ πάντα ἐλεγχόμενα ὑπὸ τοῦ φωτὸς φανεροῦται,
πᾶν γὰρ τὸ φανερούμενον φῶς ἐστιν.
διὸ λέγει, ἔγειρε, ὁ καθεύδων, καὶ ἀνάστα ἐκ τῶν νεκρῶν, καὶ ἐπιφαύσει σοι ὁ Χριστός.
βλέπετε οὖν ἀκριβῶς πῶς περιπατεῖτε, μὴ ὡς ἄσοφοι ἀλλ' ὡς σοφοί,
ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρόν, ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσιν.
διὰ τοῦτο μὴ γίνεσθε ἄφρονες, ἀλλὰ συνίετε τί τὸ θέλημα τοῦ κυρίου.
καὶ μὴ μεθύσκεσθε οἴνῳ, ἐν ᾧ ἐστιν ἀσωτία, ἀλλὰ πληροῦσθε ἐν πνεύματι,
λαλοῦντες ἑαυτοῖς ἐν ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ ᾠδαῖς πνευματικαῖς,
ᾄδοντες καὶ ψάλλοντες τῇ καρδίᾳ ὑμῶν τῷ κυρίῳ,
εὐχαριστοῦντες πάντοτε ὑπὲρ πάντων ἐν ὀνόματι τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τῷ θεῷ καὶ πατρί,
ὑποτασσόμενοι ἀλλήλοις ἐν φόβῳ Χριστοῦ.Nicetas of Remesiana, The value of singing the Psalms, 13-14 (PLS 3, 196-198)
Tantum, karissimi, intento sensu et uigilanti mente psallamus, sicut hortatur hymnidicus: «quoniam rex» inquit «omni terra Deus, psallite sapienter»; ut psalmus scilicet non solum «spiritu», hoc est sono uocis, sed «et mente» dicatur, et ipsum quod psallimus cogitemus, nec captiua mens extraneis cogitationibus (ut saepe fit) laborem habeat infructuosum... totum enim tamquam in conspectu Dei, non hominibus aut sibi placendi studio, caelebrari debet. habemus enim et de hac uocis consonantia formam positam uel exemplum, tres utique illos beatissimos pueros de quibus refert scriptura Danihelis:
«Tunc» inquit «hi tres tamquam ex uno ore hymnum dicebant et glorificabant Deum in fornace dicentes Benedictus es Deus patrum nostrorum» et cetera.
Vides quia pro magisterio ponitur quod «tres» pariter Dominum ueluti «ex uno ore» laudauerint, ut et nos utique omnes quasi ex uno ore eundem sensum eandemque uocis modulationem aequaliter proferamus... Quando ergo psallitur, psallatur ab omnibus: cum oratur, oretur ab omnibus: cum lectio legitur, facto silentio aeque audiatur a cunctis, non, legente lectore, alius orans clamosis uocibus obstrepat. nam et si tunc superueneris cum lectio celebratur, adorato Domino et praesignata fronte aurem sollicite commoda.
patet tempus orandi cum omnes oramus, patet cum uolueris et quotiens uolueris orare priuatim: obtentu orationis ne perdideris lectionem, quia non semper eam quilibet paratam potest habere, cum orandi potestas in promtu sit. nec putes paruam nasci utilitatem ex sacrae lectionis auditu: auditori quidem oratio ipsa fit pinguior, dum mens recenti lectione saginata per diuinarum rerum quas nuper audiuit imagines currit.
Maria soror Marthae, «quae sedens ad pedes Iesu» sorore neglecta «uerbum» intentius «audiebat, partem» sibi «maximam» elegisse Domini uoce firmatur. ideo enim et diaconus clara uoce in modum praeconis admonet cunctos, ut siue in orando siue in flectendis genibus siue in psallendo siue in lectionibus audiendis unitas seruetur ab omnibus: quia «unius moris homines» diligit Dominus, et «in sua domo eos efficit habitare.»
WEDNESDAY
Ephesians 5:21-33αἱ γυναῖκες τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν ὡς τῷ κυρίῳ,
ὅτι ἀνήρ ἐστιν κεφαλὴ τῆς γυναικὸς
ὡς καὶ ὁ Χριστὸς κεφαλὴ τῆς ἐκκλησίας, αὐτὸς σωτὴρ τοῦ σώματος.
ἀλλὰ ὡς ἡ ἐκκλησία ὑποτάσσεται τῷ Χριστῷ,
οὕτως καὶ αἱ γυναῖκες τοῖς ἀνδράσιν ἐν παντί.
οἱ ἄνδρες, ἀγαπᾶτε τὰς γυναῖκας,
καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἠγάπησεν τὴν ἐκκλησίαν καὶ ἑαυτὸν παρέδωκεν ὑπὲρ αὐτῆς,
ἵνα αὐτὴν ἁγιάσῃ καθαρίσας τῷ λουτρῷ τοῦ ὕδατος ἐν ῥήματι,
ἵνα παραστήσῃ αὐτὸς ἑαυτῷ ἔνδοξον τὴν ἐκκλησίαν,
μὴ ἔχουσαν σπίλον ἢ ῥυτίδα ἤ τι τῶν τοιούτων, ἀλλ' ἵνα ᾖ ἁγία καὶ ἄμωμος.
οὕτως ὀφείλουσιν καὶ οἱ ἄνδρες ἀγαπᾶν τὰς ἑαυτῶν γυναῖκας ὡς τὰ ἑαυτῶν σώματα.
ὁ ἀγαπῶν τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα ἑαυτὸν ἀγαπᾷ,
οὐδεὶς γάρ ποτε τὴν ἑαυτοῦ σάρκα ἐμίσησεν,
ἀλλὰ ἐκτρέφει καὶ θάλπει αὐτήν,
καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς τὴν ἐκκλησίαν,
ὅτι μέλη ἐσμὲν τοῦ σώματος αὐτοῦ.
ἀντὶ τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα
καὶ προσκολληθήσεται πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν.
τὸ μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστίν,
ἐγὼ δὲ λέγω εἰς Χριστὸν καὶ εἰς τὴν ἐκκλησίαν.
πλὴν καὶ ὑμεῖς οἱ καθ' ἕνα ἕκαστος τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα οὕτως ἀγαπάτω ὡς ἑαυτόν,
ἡ δὲ γυνὴ ἵνα φοβῆται τὸν ἄνδρα.John Chrysostom, Homily 3 on engaged couples, 3 (PG 51, 229-230)
Καθάπερ γὰρ ἡ Εὔα, φησὶν, ἀπὸ τῆς πλευρᾶς τοῦ Ἀδάμ γέγονεν, οὕτω καὶ ἡμεῖς ἐκ τῆς πλευρᾶς τοῦ Χριστοῦ. Τοῦτο γάρ ἐστιν, «Ἐκ τῆς σαρκὸς αὐτοῦ, καὶ ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ.»
Ἀλλ᾽ ὅτι μὲν ἡ Εὔα ἐκ τῆς πλευρᾶς αὐτοῦ τοῦ Ἀδὰμ γέγονεν, ἅπαντες ἴσμεν, καὶ σαφῶς ἡ Γραφὴ τοῦτο εἴρηκεν, ὅτι ἐπίβαλεν ἔκστασιν ἐπ᾽ αὐτὸν, καὶ ἔλαβε μίαν τῶν πλευρῶν αὐτοῦ, καὶ ᾠκοδόμησε τὴν γυναῖκα· ὅτι δὲ καὶ ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τῆς πλευρᾶς τοῦ Χριστοῦ συνέστη, πόθεν ἔχοι τις ἂν ἀποδεῖξαι; Καὶ τοῦτο ἡ Γραφὴ δείκνυσιν.
Ἐπειδὴ γὰρ ὁ Χριστὸς εἰς τὸν σταυρὸν ἀνηνέχθη, καὶ προσηλώθη, καὶ ἀπέθανε, «Προσελθὼν εἷς τῶν στρατιωτῶν ἔνυξεν αὐτοῦ τὴν πλευρὰν, καὶ ἐξῆλθεν αἷμα καὶ ὕδωρ·» καὶ ἐξ ἐκείνου τοῦ αἵματος καὶ τοῦ ὕδατος ἡ Ἐκκλησία ἅπασα συνέστηκε. Καὶ μαρτυρεῖ αὐτὸς λέγων, ὅτι «Ἐὰν μή τις ἀναγεννηθῇ ἐξ ὕδατος καὶ πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.» Τὸ δὲ αἶμα, πνεῦμα λέγει. Καὶ γεννώμεθα μὲν διὰ τοῦ ὕδατος τοῦ βαπτίσματος, τρεφόμεθα δὲ διὰ τοῦ αἵματος. Ὁρᾷς πῶς ἐκ τῆς σαρκὸς αὐτοῦ ἐσμεν, καὶ ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ, ἀπὸ τοῦ αἵματος ἐκείνου καὶ τοῦ ὕδατος τικτόμενοι καὶ τρεφόμενοι;
Καὶ καθάπερ, τοῦ Ἀδὰμ καθεύδοντος, ἡ γυνὴ κατεσευάζετο, οὕτω, τοῦ Χριστοῦ ἀποθανόντος, ἡ Ἐκκλησίας διεπλάττετο ἐκ τῆς πλευρᾶς αὐτοῦ. Οὐ διὰ τοῦτο δὲ μόνον χρὴ φιλεῖν τὴν γυναῖκα, ὅτι μέλος ἡμῶν ἐστι, καὶ ἐξ ἡμῶν ἔσχε τὴν τῆς δημιουργίας ἀρχήν· ἀλλ᾽ ὅτι καὶ νόμον ὑπὲρ αὐτοῦ τούτου τέθεικεν ὁ Θεὸς, οὕτω λέγων· «Ἀντὶ τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα, καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν.» Διὰ γὰρ τοῦτο καὶ τοῦτον ἡμῖν ὁ Παῦλος ἀνέγνω τὸν νόμον, ἵνα πανταχόθεν ἡμᾶς πρὸς τὸν ἔρωτα συνελάσῃ τοῦτον. Καὶ σκόπει σοφίαν ἀποστολικὴν· οὔτε γὰρ ἀπὸ τῶν θείων νόμων, οὔτε ἀπὸ τῶν ἀνθρωπίνων μόνον, εἰς τὴν ἀγάπην ἡμᾶς ἐνάγει τῶν γυναικῶν, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τούτων καὶ ἀπ᾽ ἐκείνων ἀναλλάξας ἀμφότερα ταῦτα τίθησιν· ἵνα ὁ μὲν ὑψηλότερος καὶ φιλοσοφώτερος ἀπὸ τῶν ἄνωθεν, ὁ δὲ ἀσθενὴς ἀπὸ τῶν κάτωθεν καὶ τῶν τῆς φύσεως εἰς φίλτρον ἐνάγηται.
Διὰ τοῦτο ἀρχόμενος μὲν ἀπὸ τῶν τοῦ Χριστοῦ κατορθωμάτων, τὴν παραίνεσιν εἰσάγει οὕτω λέγων· «Ἀγαπᾶτε τὰς γυναῖκας, καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἠγάπησε τὴν Ἐκκλησίαν·» εἶτα πάλιν ἀπὸ τῶν ἀνθρωπίνων· «Οὕτως ὀφείλουσιν οἱ ἄνδρες ἀγαπᾷν τὰς ἁυτῶν γυναῖκας, ὡς τὰ ἑαυτῶν σώματα·» εἶτα πάλιν ἀπὸ τοῦ Χριστοῦ· «ὁτι μέλη ἐσμὲν ἐκ τοῦ σώματος αὐτοῦ,» καὶ ἐκ τῆς σαρκὸς αὐτοῦ, καὶ ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ· εἶτα πάλιν ἀπὸ τῶν ἀνθρωπίνων· «Ἀντὶ τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα, καὶ προσκαλληθήσεται τρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ·» καὶ τὸν νόμον ἀναγνοὺς τοῦτόν φυσι· «Τὸ μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστί.»
Πῶς μέγα ἐστίν; εἰπέ μοι... Πῶς οὖν ἐπὶ τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας τοῦτο ἐγένετο; Καθάπερ ὁ νυμφίος τὸν πατέρα ἀφεὶς πρὸς τῆν νύμφην ἔρχεται, οὕτω καὶ ὁ Χριστὸς τὸν πατρικὸν θρόνον ἀφεὶς πρὸς τὴν νύμφην ἦλθεν· οὐχ ἡμᾶς ἄνω ἐκάλεσεν, ἀλλ᾽ αὐτὸς πρὸς ἡμᾶς παρεγένετο. Ὅταν δὲ ἀκούσῃς ὅτι ἀφῆκε, μὴ μετάστασιν νοήσῃς, ἀλλὰ συγκατάβασιν· καὶ γὰρ καὶ μεθ᾽ ἡμῶν ὢν, μετὰ τοῦ Πατρὸς ἦν. Διὰ τοῦτό φησι· «Τὸ μυστήριον τοῦτο φέγα ἐστί.» Μέγα μέν ἐστι καὶ ἐπὶ ἀνθρώπων γινόμενον· ὅταν δὲ ἴδω εἰς τὸν Χριστὸν καὶ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν αὐτὸ συμβαῖνον, τότε ἐκπλήττομαι, τότε θαυμάζω. Διὰ τοῦτο εἰπὼν, «Τὸ μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστὶν,» ἐπήγαγεν· «Ἐγὼ δὲ λέγω, εἰς τὸν Χριστὸν, καὶ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν.»
THURSDAY
Ephesians 6:1-96 τὰ τέκνα, ὑπακούετε τοῖς γονεῦσιν ὑμῶν ἐν κυρίῳ, τοῦτο γάρ ἐστιν δίκαιον.
τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα, ἥτις ἐστὶν ἐντολὴ πρώτη ἐν ἐπαγγελίᾳ,
ἵνα εὖ σοι γένηται καὶ ἔσῃ μακροχρόνιος ἐπὶ τῆς γῆς.
καὶ οἱ πατέρες, μὴ παροργίζετε τὰ τέκνα ὑμῶν,
ἀλλὰ ἐκτρέφετε αὐτὰ ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ κυρίου.
οἱ δοῦλοι, ὑπακούετε τοῖς κατὰ σάρκα κυρίοις μετὰ φόβου καὶ τρόμου
ἐν ἁπλότητι τῆς καρδίας ὑμῶν ὡς τῷ Χριστῷ,
μὴ κατ' ὀφθαλμοδουλίαν ὡς ἀνθρωπάρεσκοι
ἀλλ' ὡς δοῦλοι Χριστοῦ ποιοῦντες τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ ἐκ ψυχῆς,
μετ' εὐνοίας δουλεύοντες, ὡς τῷ κυρίῳ καὶ οὐκ ἀνθρώποις,
εἰδότες ὅτι ἕκαστος, ἐάν τι ποιήσῃ ἀγαθόν, τοῦτο κομίσεται παρὰ κυρίου,
εἴτε δοῦλος εἴτε ἐλεύθερος.
καὶ οἱ κύριοι, τὰ αὐτὰ ποιεῖτε πρὸς αὐτούς, ἀνιέντες τὴν ἀπειλήν,
εἰδότες ὅτι καὶ αὐτῶν καὶ ὑμῶν ὁ κύριός ἐστιν ἐν οὐρανοῖς,
καὶ προσωπολημψία οὐκ ἔστιν παρ' αὐτῷ.Gregory the Great, Homilies on Ezekiel, Liber 2, 1:7 (CCL 142, 213-214)
Caelestis ciuitatis aedificium ille intrat, qui in sancta ecclesia bonorum uias imitando considerat. Intrare quippe est aedificium super montem, electos sanctae ecclesiae in uirtutum culmine constitutos qualiter in domino proficiant amando considerare.
Iste enim uitam coniugio ligatam ducit, propriis rebus contentus est, aliena non diripit, de suo quidquid praeualet indigentibus largitur, peccata sine quibus cotidiana uita a coniugatis duci non potest flere non negligit.
Pro eo enim quod ipsa familiaris cura animum conturbat, sese ad lacrimas excitat. Ille uero iam cuncta quae sunt mundi deseruit, nil eius habere appetit, solius contemplationis exercitatione pascitur, spe praemiorum caelestium cum fletibus laetatur, transcendit ipsa etiam quae haberi concessa sunt, cotidianum cum domino habere secretum quaerit, nulla eius animum praetereuntis mundi cura perturbat, mentem semper in exspectatione caelestium gaudiorum dilatat.
Alius uero iam huius mundi cuncta deseruit eius que mens in contemplationem caelestium subleuatur, sed tamen pro aedificatione multorum, locum regiminis tenens, qui rebus praetereuntibus ex desiderio non succumbit, ad eas aliquando propter proximorum compassionem reflectitur, ut ex earum cura indigentibus misereatur; uerbum uitae auditoribus praedicat, animabus simul et corporibus necessaria ministrat. Et qui propter se ad caeleste desiderium iam per contemplationem euolat, adhuc tamen pro prouectu et utilitate proximorum in rebus temporalibus desudat.
Quisquis ergo in sancta ecclesia considerare sollicite studet, ut aut in bonorum coniugatorum uita, aut in arce continentium et omnia quae sunt huius mundi derelinquentium, aut etiam in praedicatorum summitate proficiat, iam ciuitatis in monte positae aedificium intrauit. Nam qui considerare meliorum uitam ut proficiat neglegit, adhuc extra fabricam stat. Et si honorem quem iam sancta ecclesia in mundo habet admiratur, quasi aedificium foris conspicit et obstupescit. Et quia exterioribus solis intentus est, intus ingressus non est.
FRIDAY
Ephesians 6:10-24τοῦ λοιποῦ ἐνδυναμοῦσθε ἐν κυρίῳ καὶ ἐν τῷ κράτει τῆς ἰσχύος αὐτοῦ.
ἐνδύσασθε τὴν πανοπλίαν τοῦ θεοῦ
πρὸς τὸ δύνασθαι ὑμᾶς στῆναι πρὸς τὰς μεθοδείας τοῦ διαβόλου:
ὅτι οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα,
ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας,
πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τούτου,
πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις.
διὰ τοῦτο ἀναλάβετε τὴν πανοπλίαν τοῦ θεοῦ,
ἵνα δυνηθῆτε ἀντιστῆναι ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ πονηρᾷ
καὶ ἅπαντα κατεργασάμενοι στῆναι.
στῆτε οὖν περιζωσάμενοι τὴν ὀσφὺν ὑμῶν ἐν ἀληθείᾳ,
καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν θώρακα τῆς δικαιοσύνης,
καὶ ὑποδησάμενοι τοὺς πόδας ἐν ἑτοιμασίᾳ τοῦ εὐαγγελίου τῆς εἰρήνης,
ἐν πᾶσιν ἀναλαβόντες τὸν θυρεὸν τῆς πίστεως,
ἐν ᾧ δυνήσεσθε πάντα τὰ βέλη τοῦ πονηροῦ τὰ πεπυρωμένα σβέσαι:
καὶ τὴν περικεφαλαίαν τοῦ σωτηρίου δέξασθε,
καὶ τὴν μάχαιραν τοῦ πνεύματος, ὅ ἐστιν ῥῆμα θεοῦ,
διὰ πάσης προσευχῆς καὶ δεήσεως προσευχόμενοι ἐν παντὶ καιρῷ ἐν πνεύματι,
καὶ εἰς αὐτὸ ἀγρυπνοῦντες ἐν πάσῃ προσκαρτερήσει καὶ δεήσει περὶ πάντων τῶν ἁγίων,
καὶ ὑπὲρ ἐμοῦ, ἵνα μοι δοθῇ λόγος ἐν ἀνοίξει τοῦ στόματός μου,
ἐν παρρησίᾳ γνωρίσαι τὸ μυστήριον τοῦ εὐαγγελίου
ὑπὲρ οὗ πρεσβεύω ἐν ἁλύσει, ἵνα ἐν αὐτῷ παρρησιάσωμαι ὡς δεῖ με λαλῆσαι.
ἵνα δὲ εἰδῆτε καὶ ὑμεῖς τὰ κατ' ἐμέ, τί πράσσω,
πάντα γνωρίσει ὑμῖν Τυχικὸς ὁ ἀγαπητὸς ἀδελφὸς καὶ πιστὸς διάκονος ἐν κυρίῳ,
ὃν ἔπεμψα πρὸς ὑμᾶς εἰς αὐτὸ τοῦτο
ἵνα γνῶτε τὰ περὶ ἡμῶν καὶ παρακαλέσῃ τὰς καρδίας ὑμῶν.
εἰρήνη τοῖς ἀδελφοῖς καὶ ἀγάπη μετὰ πίστεως ἀπὸ θεοῦ πατρὸς καὶ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ.
ἡ χάρις μετὰ πάντων τῶν ἀγαπώντων τὸν κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν ἐν ἀφθαρσίᾳ.Clement of Alexandria, Exhortation to the pagans, ch. 11 (PG 8, 236-238)
Ἀλλ᾽ ἔστιν ἡ ἀλήθεια ἡ κεκραγυῖα· «Ἐκ σκότους φῶς λάμψει.» Λαμψάτω οὖν ἐν τῷ ἀποκεκρυμμένῳ τοῦ ἀνθρώπου, ἐν τῇ καρδίᾳ, τὸ φῶς· καὶ τῆς γνώσεως αἱ ἀκτῖνες ἀνατειλάτωσαν, τὸν ἐγκεκρυμμένον ἔνδον ἐκφαίνουσαι καὶ ἀποστίλβουσαι ἄνρθρωπον, τὸν μαθητὴν τοῦ φωτὸς, τὸν Χριστοῦ γνώριμόν τε καὶ συγκληρονόμον· μάλιστα ἐπειδὰν τὸ τιμιόωτατον καὶ σεβασμιάτατον, εὐσεβεῖ τε καὶ ἀγαθῷ παιδὶ ἀγαθοῦ Πατρὸς ὄνομα εἰς γνῶσιν ἀφίκηται, προστάττοντος ἥπια, καὶ τῷ παιδὶ ἐγκελευομένου τὰ σωτήρια.
Ὁ δὲ πειθόμενος αὐτῷ κατὰ πάντα δὴ πλεονεκτεῖ, ἕπεται τῷ Θεῷ, πείθεται τῷ Πατρὶ, ἔγνω πλανώμενος αὐτὸν, ἠγάπησε τὸν Θεὸν, ἠγάπησε τὸν πλησίον, ἐπλήρωσε τὴν ἐντολὴν, τὸ ἆθλον ἐπιζητεῖ, τὴν ἐπαγγελίαν ἀπαιτεῖ. Πρόκειται δὲ ἀεὶ τῷ Θεῷ, τὴν ἀνθρώπων ἀγέλην σώζειν· ταύτῃ καὶ τὸν ἀγαθὸν ποιμένα ὁ ἀγαθὸς ἀπέστειλεν Θεός. Ἁπλώσας δὲ ὁ Λόγος τὴν ἀλήθειαν, ἔδειξε τοῖς ἀνθρώποις τὸ ὕψος τῆς σωτηρίας, ὅπως ἢ μετανοήσαντες σωθῶσιν, ἢ, μὴ ὑπανκούσαντες, κριθῶσιν· τοῦτο τῆς δικαιοσύνης τὸ κήρυγμα, ὑπακούσουσιν εὐαγγέλιον, παρακούσασιν κριτήριον.
Ἀλλὰ σάλπιγξ μὲν ἡ μεγαλόκλονος, ἠχήσασα, στρατιώτας συνήγαγεν, καὶ πόλεμον κατήγγειλεν· Χριστὸς δὲ, εἰρηνικὸν ἐπὶ τὰ πέρατα τῆς γῆς ἐπιπνεύσας μέλος, οὐ συνάξει ἆρα τοὺς εἰρηνικοὺς στρατιώτας τοὺς ἑαυτοῦ; Συνήγαγε μὲν οὖν, ὦ ἄνθρωπε, τὸ στρατιωτικὸν τὸ ἀναίμακτον, αἵματι καὶ λόγῳ· καὶ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν αὐτοῖς ἐνεχείρησεν.
Σάλπιγξ ἐστὶ Χριστοῦ τὸ Εὐαγγέλιον αὐτοῦ· ὁ μὲν ἐσάλπισεν, ἡμεῖς δὲ ἠκούσαμεν. Ἐξοπλισώμεθα εἰρηνικῶς, ἐνδυσάμενοι «τὸν θώρακα τῆς δικαιοσύνης, καὶ τὴν ἀσπίδα τῆς πίστεως» ἀναλαβόντες, καὶ τῆν κόρην τοῦ σωτηρίου περιθέμενοι· «καὶ τὴν μάχαιραν τοῦ Πνεύματος, ὅ ἐστι ῥῆμα Θεοῦ,» ἀκονήσωμεν. Οὕτως ἡμᾶς ὁ Ἀπόστολος εἰρηνικῶς ἐκτάττει· ταῦτα ἡμῶν τὰ ὅπλα τὰ ἄτρωτα· τούτοις ἐξοπλισάμενοι παραταξώμεθα τῷ πονηρῷ· τὰ πεπυρακτωμένα τοῦ πονηροῦ ἀποσβέσωμεν βέλη ταῖς ὑδαντίναις ἀκμαῖς, ταῖς ὑπὸ τοῦ Λόγου βεβαμμέναις, εὐχαρίστοῖς ἀμειβόμενοι τὰς εὐποιίας εὐλογίαις, καὶ τὸν Θεὸν τῷ θείῳ γεραίροντες Λόγῳ. «Ἔτι γὰρ λαλοῦντός σου, ἐρεῖ, φησὶν· «Ἰδοὺ πάρειμι.»
Ὢ τῆς ἁγίας καὶ μακαρίας ταύτης δυνάμεως, δι᾽ ἧς ἀνθρώποις συμπολιτεύεται Θεός. Λώϊον οὖν καὶ ἄμεινον, τῆς ἀρίστης τῶν ὄντων οὐσίας μιμητὴν ὁμοῦ καὶ θεραπευτὴν γενέσθαι· οὐ γὰρ μιμεῖσθαί τις δυνήσεται τὸν Θεὸν, ἢ δι᾽ ὧν ὁσίως θεραπεύσει· οὐδ᾽ ἂν θεραπεύειν καὶ σέβειν, ὴ μιμούμενος· ὁ γέ τοι οὐράνιος καὶ θεῖος ὄντως ἔρως, ταύτῃ προσγίνεται τοῖς ἀνθρώποις, ὅτ᾽ ἂν ἐν αὐτῇ που τῇ ψυχῇ τὸ ὄντως καλὸν, ὑπὸ τοῦ θείου λόγου ἀναζωπυρούμενον, ἐκλάμπειν δυνηθῇ· καὶ τὸ μέγιστον, ἅμα τῷ βουληθῆναι γνησίως τὸ σωθῆναι συντρέχει, ὁμοζυγούντων, ὡς ἔπος εἰπεῖν, προαιρέσεως καὶ ζωῆς.
Τοιγάρτοι μόνη αὕτη ἡ τῆς ἀληθείας προτροπὴ τοῖς πιστοτάτοις ἀπείκασται τῶν φίλων, μέχρι τῆς ἐσχάτης ἀναπνοῆς παραμένουσα. παραπομπὸς ἀγαθὴ ὅλῳ καὶ τελείῳ τῷ τῆς ψυχῆς πνεύματι τοῖς εἰς οὐρανὸν ἀπαίρουσι γινομένη. Τί δή σε προτρέπω; Σωθῆναί σε ἐπείγομαι· τοῦτο Χριστὸς βούλεται· ἑνὶ λόγῳ, ζωήν σοι χαρίζεται. Καὶ τίς ἐστιν οὗτος; μάθε συντόμως· Λόγος ἀληθείας, Λόγος ἀφθαρσίας, ὁ ἀναγεννῶν τὸν ἄνθρωπον, εἰς ἀλήθειαν αὐτὸν ἀναφέρων, τὸ κέντρον τῆς σωτηρίας, ὁ ἐξελαύνων τὴν φθορὰν, ὁ ἐκδιώκων τὸν θάνατον, ὁ ἐν ἀνθρώποις οἰκοδομήσας νεὼν, ἵνα ἐν ἀνθρώποις ἱδρύσῃ τὸν Θεόν. ἅγνισον τὸν νεὼν, καὶ τὰς ἡδονὰς καὶ τὰς ῥᾳθυμίας, ὥσπερ ἄνθος ἐφήμερον, καταλίμπανε ἀνέμῳ καὶ πυρί· σωφρονσύνης δὲ τοὺς καρποὺς γεώργησον ἐμφρόνως, καὶ σεαυτὸν ἀκροθίνιον ἀνάστησον τῷ Θεῷ, ὅπως οὐκ ἔργον μόνον, ἀλλὰ καὶ χάρις ᾖ τοῦ Θεοῦ· πρέπει δὲ ἄμφω, τῷ Χριστῷ γνώριμον καὶ βασιλείας ἄξιον φανῆναι, καὶ βασιλείας κατηξιῶσθαι.
SATURDAY
PhilemonΠαῦλος δέσμιος Χριστοῦ Ἰησοῦ καὶ Τιμόθεος ὁ ἀδελφὸς Φιλήμονι τῷ ἀγαπητῷ καὶ συνεργῷ ἡμῶν
καὶ Ἀπφίᾳ τῇ ἀδελφῇ καὶ Ἀρχίππῳ τῷ συστρατιώτῃ ἡμῶν καὶ τῇ κατ οἶκόν σου ἐκκλησίᾳ
χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς ἡμῶν καὶ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ
εὐχαριστῶ τῷ θεῷ μου πάντοτε μνείαν σου ποιούμενος ἐπὶ τῶν προσευχῶν μου,
ἀκούων σου τὴν ἀγάπην καὶ τὴν πίστιν ἣν ἔχεις πρὸς τὸν κύριον Ἰησοῦν καὶ εἰς πάντας τοὺς ἁγίους,
ὅπως ἡ κοινωνία τῆς πίστεώς σου ἐνεργὴς γένηται ἐν ἐπιγνώσει παντὸς ἀγαθοῦ τοῦ ἐν ἡμῖν εἰς Χριστόν:
χαρὰν γὰρ πολλὴν ἔσχον καὶ παράκλησιν ἐπὶ τῇ ἀγάπῃ σου,
ὅτι τὰ σπλάγχνα τῶν ἁγίων ἀναπέπαυται διὰ σοῦ ἀδελφέ
διό πολλὴν ἐν Χριστῷ παρρησίαν ἔχων ἐπιτάσσειν σοι τὸ ἀνῆκον,
διὰ τὴν ἀγάπην μᾶλλον παρακαλῶ, τοιοῦτος ὢν ὡς Παῦλος πρεσβύτης,
νυνὶ δὲ καὶ δέσμιος Χριστοῦ Ἰησοῦ ―
παρακαλῶ σε περὶ τοῦ ἐμοῦ τέκνου, ὃν ἐγέννησα ἐν τοῖς δεσμοῖς Ὀνήσιμον,
τόν ποτέ σοι ἄχρηστον νυνὶ δὲ καὶ σοὶ καὶ ἐμοὶ εὔχρηστον,
ὃν ἀνέπεμψά σοι, αὐτόν, τοῦτ' ἔστιν τὰ ἐμὰ σπλάγχνα:
ὃν ἐγὼ ἐβουλόμην πρὸς ἐμαυτὸν κατέχειν
ἵνα ὑπὲρ σοῦ μοι διακονῇ ἐν τοῖς δεσμοῖς τοῦ εὐαγγελίου
χωρὶς δὲ τῆς σῆς γνώμης οὐδὲν ἠθέλησα ποιῆσαι
ἵνα μὴ ὡς κατὰ ἀνάγκην τὸ ἀγαθόν σου ᾖ ἀλλὰ κατὰ ἑκούσιον
τάχα γὰρ διὰ τοῦτο ἐχωρίσθη πρὸς ὥραν ἵνα αἰώνιον αὐτὸν ἀπέχῃς
οὐκέτι ὡς δοῦλον ἀλλ ὑπὲρ δοῦλον, ἀδελφὸν ἀγαπητόν,
μάλιστα ἐμοί, πόσῳ δὲ μᾶλλον σοὶ καὶ ἐν σαρκὶ καὶ ἐν κυρίῳ
εἰ οὖν με ἔχεις κοινωνόν, προσλαβοῦ αὐτὸν ὡς ἐμέ.
εἰ δέ τι ἠδίκησέν σε ἢ ὀφείλει, τοῦτο ἐμοὶ ἐλλόγα:
ἐγὼ Παῦλος ἔγραψα τῇ ἐμῇ χειρί, ἐγὼ ἀποτίσω:
ἵνα μὴ λέγω σοι ὅτι καὶ σεαυτόν μοι προσοφείλεις
ναί ἀδελφέ ἐγώ σου ὀναίμην ἐν κυρίῳ: ἀνάπαυσόν μου τὰ σπλάγχνα ἐν Χριστῷ
πεποιθὼς τῇ ὑπακοῇ σου ἔγραψά σοι εἰδὼς ὅτι καὶ ὑπὲρ ἃ λέγω ποιήσεις.
ἅμα δὲ καὶ ἑτοίμαζέ μοι ξενίαν ἐλπίζω γὰρ ὅτι διὰ τῶν προσευχῶν ὑμῶν χαρισθήσομαι ὑμῖνἀσπάζεταί σε Ἐπαφρᾶς ὁ συναιχμάλωτός μου ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ
Μάρκος, Ἀίσταρχος, Δημᾶς, Λυκᾶς, οἱ συνεργοί μου.
ἡ χάρις τοῦ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ τοῦ πνεύματος ὑμῶν.Pacian of Barcelona, Sermon on Baptism, 5-6 (PL 13, 1092-1093)
Peccatum Adae, in genus omne transierat: «Per unum enim hominem,» sicut Apostolus dicit, «delictum intravit, ut per delictum, mors: sic et in omnes homines transiit.» Ergo et iustitia Christi necese est ut in genus transeat: ac sicut ille per peccatum stirpem suam perdidit, ita Christus per iustitiam genus suum omne vivificet. Hoc urget Apostolus dicens: «Ut sicut per inoboedientiam unius peccatoris constituti sunt multi; sic per dicto obedientiam unius, iusti constituentur multi: ac sicut regnavit delictum in mortem, similiter et gratia regnet per iustitiam in vitam aeternam.»
Dicet mihi aliquis: Sed peccatum Adae merito transivit in posteros, quia ex ipso geniti erant: et numquid nos a Christo geniti sumus, ut propter ipsum salvi esse possimus? Carnalia cogitare nolite: iam videbitis qualiter Christo parente generemur. Novissimis temporibus animam utique cum carne accepit Christus ex Maria: hanc venit salvam facere, hanc apud inferos non reliquit, hanc spirtui suo coniunxit et suam fecit. Et hae sunt nuptiae Domini, uni carni coniunctae, ut secundum illud magnum sacramentum fierent duo in carne una, Christus et Ecclesia.
Ex his nuptiis Christiana plebs nascitur, veniente desuper Spiritu Domini; nostrarumque animarum substantiae, superfuso et admixto protinus semente coelesti, visceribus matris inolescimus, alvoque eius effusi vivificamur in Christo. Unde Apostolus: «Primus Adam, in animam viventem: novissimus Adam, in spiritum vivificantem.» Sic generat Christus in Ecclesia per suos sacerdotes, ut idem Apostolus: «Christo autem ego vos genui.» Atque ita Christi semen, id est Dei spiritus novum hominem ulvo matris agitatum, et partu fontis exceptum, manibus sacerdotis effundit, fide tamen pronuba...
Recipiendus est Christus ut generet, quia sic Ioannes apostolus dicit: «Quotquot eum receperunt, dedit eis potestatem filios Dei fieri.» Haec autem compleri alias nequeunt, nisi lavacri et chrismatis et antistitis sacramento. Lavacro enim peccata purgantur, chrismate sanctus Spiritus superfunditur, utraque vero ista, manu et ore antistitis impetramus, atque ita totus homo renascitur et innovatur in Christo, «ut sicut resurrexit Christus a mortuis, sic et nos in novitate vitae ambulemus,» id est, ut depositis vitae veteris erroribus, idolorum servitute, crudelitate, fornicatione, luxuria caeterisque vitiis carnis et sanguinis, novos per Spiritum mores sequamur in Christo: fidem, pudicitiam, innocentiam, castitatem.